Harem i gynaikeion: Śmierć Kosem i odbudowa państwa za Turhan Han

Turhan Han= Turhan Hatice

 

 

Kosem umiera podle: ucieka, kryje się w szafie, w szale zabija służącą, wyciągnięta z szafy błaga o litość. Ta która nie miała litości , klęczy na kolanach i jeszcze próbuje przekupić żołnierzy wyciągając sakiewkę. Jednak to co dawało władzę jej tyle lat, przestało już działać.Ktoś dał więcej i to Kosem nauczyła tego dworaków i wojsko. Turhan nie wytrzymuje pozwala ''rozpuścić wojska'' .Mogą wziąć i zabić kogo chcą. Sama Kosem zostaje uduszona swoimi własnymi włosami, a jej ciało rzucone pod nogi idącym na pomoc sojusznikom, którzy od razu przejdą na stronę nowej pani. Słynny naszyjnik z pereł sułtanki zostanie rozerwany i zadowoli nie jeden biedny do tej pory budżet. Kolczyki zapełnią dziurę budżetową państwa. Te kolczyki były warte tyle ile roczny przychód z prowincji egipskiej. A prowincja egipska już od czasów starożytnego Rzymu jest najbardziej dochodowa w dziejach. To co znaleziono ukryte w komnacie Kosem, przerosło wyobrażenia o bogactwie wszystkich. Dziś historycy nawet tureccy mówią otwarcie, nie było większej ''łapówkary'' w historii tego kraju.

Turhan to ostatnia Valide Sułtan wraz z synem będzie sprawować władzę mądrze i dobrze, ale wielu rzeczy już nie da się naprawić.Dwór a przede wszystkim wojsko, wykorzystywane łapówkami i przywilejami przez Kosem do obalania władców za dużo się nauczyło. Póki Turhan żyje, boją się jej, ale kiedy umrze sułtan odejdzie. Mehmed IV odejdzie również dlatego, że wojska tureckie przegrają Bitwę Wiedeńską. II Bitwa Wiedeńska to tym razem klęska turecka-pierwsza była za czasów Sulejmana, Wiedeń został wtedy zdobyty. Wiedeńczycy postawili w prezencie dla sułtana słynny pałac Neugebaude, uchodzący za najpiękniejszą rezydencję w owym czasie. Sułtan jednak do Wiednia nie wkroczył, świadomie, a Neugebaude stało się solą w oku do, której po dziś dzień Austria niechętnie się przyznaje. Jan III Sobieski nie posłuchał innych krajów. Prawda jest taka, ze Turcy weszli do Europy na zaproszenie i w sojuszu z Francją, w ten sposób chciano osłabić potęgę Habsburgów. Istnieje wielkie prawdopodobieństwo, że nasze wyjście przed szereg odbiło się w przyszłości rozbiorami Polski.To nawet historycznie pewne, ale Sobieski nie mógł tego przewidzieć, to nie umiejsza jego zwycięstwa. Ta ''rozróba'' doprowadziła do upadku sułtana. Sam brat Kemankesha Paszy- Kara Mustafa, zostanie uduszony. Mało kto wie, że byli spokrewnieni. Turhan przywróci sprawność kraju i jako jedyna w Sułtanacie Kobiet umrze śmiercią naturalną. Nie będzie już więcej wybitnych władczyń, które zapamięta Konstantynopol.To dla Turhan, Ibrahim zamówił jeden z najsłynniejszych i największych diamentów świata Kasikci.

 W osmańskiej części historii wybitnych kobiet dzieje zaczną się i skończą na Rosjance. I będą one najlepszymi władczyniami Osmanów, ale wiele rzeczy niestety nie da się już naprawić.Ukrócono łapówkarstwo na ile się dało, odbudowano budżet. Państwo chyli się ku upadkowi, nawet jeśli Turhan zahamowała ten proces na kilkadziesiąt lat. Od tej pory to wojsko decyduje , kto jest ich panem i tylko dobra wola wojska i liczne wygrane wojny mogą zadecydować o pozostaniu na tronie.Gdyż ci ludzie nie umieją nic innego robić jak walczyć, a gdy się nudzą to grabią brutalnie  lud. Janczarzy stają się prawdziwymi panami i tylko układ z nimi może zabezpieczyć bytność na tronie. To ten sam błąd , którzy pełnili z Waregami władcy Bizantyjscy.

 Zresztą koronacja sułtana i basileusa jest taka sama. Pan zasiada na tronie i rozdaje pieniądze wojsku, jeśli da ich wystarczająco zostanie ogłoszony królem, jeśli nie zdarza się, że zabiją go na miejscu. Każdy z nich siłą rzeczy będzie musiał płacić więcej. Tak niestety dzieje się, gdy państwo ma tylko najemników.Znów to podkreślam, choć janczarzy byli w większości z branki, to byli to obcokrajowcy, a w historii polityki nie ma czegoś takiego jak ''wojsko niewolnicze'' , występują dwie formy wojsk - narodowe i najemne. I naprawdę nie ważne jak trafiamy do wojska, jeśli nie jesteśmy rodakami to jesteśmy najemnikami. Zresztą janczarzy też mają pensję.  Majątek Kosem, to legenda więc jak to się stało, że państwo było tak biedne. Valide musiała wiedzieć o korupcji i ją popierać, o tym świadczy jeden z listów. Turhan dokończy budowę meczetu Safiye, którą Kosem wstrzymała. Targ Egipski to również jej zasługa. Nominalnie ostatnią Valide Sułtan czasami określa się żonę Mehmeda IV- Gulnus Rabia Emetullah Sah, jednak jest to tylko nie ważny tytuł, Emetullah nie umiała już utrzymać władzy.

Gulnus Rabia Emetullah Shah

 

Ambicja kobiet Konstantynopola była widoczna od zawsze. Nie lepiej było w czasach greckich. Tu aby zostać żoną lub partnerką basileusa -cesarza bizantyjskiego, należało stanąć do konkursu piękności. Każdy mógł wziąć w nim udział i każda z dziewczyn mogła stać się basileusą, jednak podobnie jak za Osmanów, aby być przy panu nie wystarczyła ładna buzia, potrzebna była inteligencja, spryt, wykształcenie, wiedza polityczna, a nawet seksualna(od tego również były specjalne szkoły dla haremowych dziewcząt, zajmowali się tym głównie Tunezyjczycy). Bizantyjskie rody również kształciły więc swoje dziewczyny, wiele z nich było wzorami dla kobiet z Sułtanatu.

 Bibliografia: S.Łątka ''Tajemnice haremów'', ''Sulejman Wspaniały'', Leslie Pierce ''Roxolana'', Stanford J.Shaw '' Historia Imperium Osmańskiego i Republiki Tureckiej'', Iwona Kienzler ''Imperium Osmańskie we władzy kobiety'', John Freely''Prywatne życie sułtanów'', ''Osmanowie'' seria ''Dynastie świata'' ,Jean Claude Cheynete ''Świat Bizancjum '',Judith Herrin'' Bizancjum niezwykłe dziedzictwo średniowiecznego imperium'', ''Łaciński Wschód ''Michel Balard,Zdzisław Dobrzyniecki'' Intrygi Bizantyjskie'',
''Teodora ''Paolo Cesaretti,''Justynian i Imperium Bizantyjskie'' James Allan Evans,''Sułtanka Kosem władza i intrygii w haremie'' Ozlem Kumlurar,