Kiya- ''Ukochana małżonka króla'', matka Semenkhare i Tutankhamuna

 

W swojej powieści skupiam się przede wszystkim na losach Kiyi. To ona opowiada historię ostatnich władców XVIII- tej dynastii. Druga żona Akhenatena była nazywana przez króla ''Ukochaną Małżonką Króla'', sam tytuł był już precedensem w historii i nie powtórzył się. Jedynym oficjalnym tytułem było bowiem określenie '' Wielka Małżonka Królewska'' i tyczyło się ono najczęściej pierwszej żony będącej zarazem siostrą władcy. Zarówno Akhenaten jak i jego ojciec nie wybrali na swoje prawowite małżonki sióstr. Kim była ta, która przedłużyła ród Akhenatena. Tak naprawdę nie wiele o niej wiemy, ale musiała mieć wpływ, skoro to jej synowie zasiedli na tronie. Nefertiti choć bardzo się starała podnieść swój prestiż nie była lubiana. Nienawidziła ją teściowa i miała swoje powody, albowiem księżniczka Mitanni, była wieloletnią kochanką jej męża. Kiedy umarł Amenhotep III rządna swoich wpływów wybrała na małżonka syna swego kochanka. Wpływy Teje jednak były dość duże i nawet kiedy doszło do wygnania królowej matki; z dużej odległości dalej wpływała na losy państwa. Nefertiti mogła podnieść swoje wpływy w haremie, tak naprawdę jedynie poprzez urodzenie synów. Nigdy jednak do tego nie doszło. Kiya istniała w życiu Akhenatena prawdopodobnie dużo wcześniej niż Nefertiti i to przez nią została ''zepchnięta'' na dalszy plan. Być może była jego żoną już  za czasów regencji władcy. Część archeologów przez dłuższy czas uważało , że Kiya nigdy nie istniała, a jej imię to pieszczotliwe określenie Nefertiti. Uzasadniali to tym iż kartusze z imieniem Kiya zostały wymazane i zastąpione w niektórych miejscach kartuszami Nefertiti. Dziś odchodzi się od tej teorii. Pierwszym zabytkiem związanym wyłącznie z Kiyą są odkryte w 1920 roku przez Howarda Cartera, naczynia na kosmetyki. To naprowadziło archeologów na odkrycie bloków ze świątyni Akhenatena , które przedstawiają władcę z drugą żoną składającą z nim ofiary. Kiya nigdy pojawia się z Nefertiti, ich wizerunki różnią się. A ona sama miała swoją świątynie w Mauraton. Znamiennym jest to iż w grobowcu Tutenchamona nie odkryto żadnych przedmiotów związanych z Nefertiti, a wyłącznie z Kiyą. To podważa jej rolę jako matki władcy. Kiya znika tuż po urodzeniu Tutankhamona, wnioskuje się z tego, że albo została zamordowana lub umarła przy porodzie. Posiadanie własnej świątyni świadczyło o prestiżu kobiety, a także o tym, że w jakiś sposób przewyższyła rolę innych kobiet w haremie. To mogła uczynić tylko jednym sposobem; dając władcy następców tronu. Podobnie jak Nefertiti , Kiya nie pochodziła z Egiptu. Jej imię może świadczyć o pochodzeniu z terenów Azji. Uważa się, że mogła pochodzić z Ziem Kanaan bądź jakiś innych sojuszniczych terenów Egiptu. Rozważa się również pochodzenie księżniczki z Cypru bądź z Babilonii, o czym świadczy zachowany fragment listu, cypryjskiego władcy. Wizerunek Kiyi znajdziemy również na reliefie przedstawiającym śmierć księżniczki Meketaton; Kiya stoi na nim z dala od Nefertiti i jej małżonka wraz ze swoim synem. Być może rzeczywiście jak chce część historyków doszło do ''wojny haremowej''. W grobowcu Tutankhamona odkryto małą szkatułkę w kształcie posążku, w której znaleziono pukiel włosów. Nie wiadomo od kogo pochodził. W 1898 roku odnaleziono tajemniczy grobowiec z ciałami dwóch kobiet. Nie podano ich imion, więc po dziś dzień znane są jako ''starsza kobieta'' i ''młodsza kobieta''. Badania genetyczne w 2010 roku wykazały,że starsza kobieta jest spokrewniona z Tutankhamonem, więc najprawdopodobniej jest to Teje.

Rekonstrukcja twarzy ''Młodej damy'' dała jednoznaczne wyniki, to kobieta ze słynnego popiersia

Ciało młodszej kobiety jest natomiast zmasakrowane, w szczególności jej twarz, kobieta musiała zostać uderzona narzędziem przypominającym maczugę, co rozerwało jej szczękę. Ma wyrwane ramię co oznacza, że ktoś ją szarpał bądź torturował. Królowa miała na czole ogromną brodawkę, która prawdopodobnie z czasem zamieniała się w raka przyczyniając się do jej śmierci. Kim jest młodsza kobieta? Tu ciężko powiedzieć, przez wiele lat uchodziła za Kiyę , ''Ukochaną Małżonkę'', którą w okrutny sposób pozbyła się Nefertiti, kiedy ta po przyjściu na świat drugiego następcy tronu uzyskała coraz większe wpływy. Badania z 2010 potwierdziły jej pokrewieństwo z ciałem z grobowca KV 55, starszej damy, a także z Tutankhamonem. Jednak nie potwierdza to jednoznacznie tej osoby jako matki faraona. Jeśli rzeczywiście to Kiya wtedy oznaczałoby to, że Akhenaten nie zerwał do końca z tradycją faraonów i poślubił jak wszyscy władcy swoją siostrę inaczej bowiem nie można wyjaśnić faktu pokrewieństwa z ciałem z grobowca KV 55. Wtedy  Nefertiti  w wyniku reformy,bądź  haremowych wojen przejęłaby miejsce głównej żony. ''Młoda dama ''może być również jedną z sióstr Akhenatena, które zmarły w młodości i wcale nie musiała być jego żoną. Jest to obecnie najbardziej popularna teoria. Jak wiadomo Amenhotep III na starość dopuszczał się nawet gwałtów na własnych córkach, stale powiększał swój harem, stając się nienasyconym seksualnie ''sodomitą''. Prawdziwa historia Kiyi czeka więc jeszcze na odkrycie. Jak to bywa w tamtych krajach z higieną wydobycie DNA z mumii nie odbyło się jednak do końca zgodnie z zasadami pobierania materiału.W grobowcu znajdowało się jeszcze jedno ciało; mężczyzny.Zwarzywszy, że ciała leżały prawie na sobie, a grobowiec był delikatnie mówiąc w totalnym nieładzie.. Kod DNA z księcia mógł się przedostać na ciało kobiety...  Więc temat pokrewieństwa pozostaje otwarty.  Badania  trwają, a zmiana egipskiego rządu, który bardziej widziałby swą rolę w  postawieniu nowych meczetów i zniszczeniu starożytnych zabytków, tego nie ułatwiają. Jednak pojawia się pewien drobny szczegół z obecnych badań nie wynika, aby ta kobieta była w 100 % matką Tutenchamona. Tak naprawdę jest postać jest dużym problemem dla historyków, bo okazuje się, że jest spokrewniona ze wszystkimi znanymi postaciami z tej rodziny. A więc może to Nefertiti, która znikła po zdradzie męża w burzliwy sposób. Rekonstrukcja wizerunku na podstawie czaszki, tworzy wizerunek kobiety prawie identycznej z posągiem Nefertiti. Powstaje pytanie czy kobieta którą przez wieki uważaliśmy za Nefertiti rzeczywiście nią jest, a może Nefertiti nigdy nie była przybyłą z Mitanni Taduhepą, a była nią Kiya. Egipt niestety woli nie dopuszczać do kolejnych badań gdyż mogłyby one całkowicie odmienić historię. Zmiany podręczników i podważenie teorii wielu szanowanych naukowców zawsze jest kłopotliwe, jak każde obalanie mitu. Tym bardziej jeśli chodzi o kogoś takiego jak ''Dobry Faraon''.Trzy lata temu odkryto, że coś nie zgadza się z wnętrzem grobowca Tutankhamona. Jego wnętrze jest zbyt małe w stosunku do zewnętrznych rozmiarów. Oznacza to, że za jedną ze ścian musi się coś znajdować. Archeolodzy przypuszczają, że to grobowiec. W grę wchodzi Nefertiti , a co bardziej pewne; matka Tutankhamona- Kiya. Być może to w co wierzyliśmy przez lata okaże się nie prawdą, a co jeśli Kiya wygrała wojnę w haremie, nie Nefertiti- jak przez lata przypuszczaliśmy- a ich historie są zupełnie inne.

 Bibliografia : Philipp Vanderberg ''Nefertiti'', Bob Brier ''Morderstwo Tutenchamona'', ''Od świętego Graala po skarby carów'' Hans Christian Huf, Babar '' Mongołowie''