niedziela, 11 listopada 2018

Prośba wdowy. Jak zniknęła Anchesenamon.

 
                                                        
 
 
''Podczas gdy mój ojciec przebywał w Karkemisz , posłał Lupakkisza i Teszuba, Zalmasza do kraju Amqa. Oni wyjechali. Zniszczyli kraj Amqa, przestraszyli się. Zaiste, aby pogorszyć sytuację ich pan Bihurrija umarł, a królowa Egiptu ,która została wdową wyprawiła do mojego ojca posłańca i napisała do niego tymi słowy:  Mój mąż nie żyje, a ja nie mam syna. Powiadają zaś, że twoi synowie są dorośli. Jeśli poślesz mi jednego ze swoich synów, zostanie on moim mężem, gdyż nie wezmę żadnego z moich poddanych i nie uczynię z niego swojego męża... Boję się''  Dahamuzu
To fragment biografii, króla Hatti z listem od królowej Egiptu. Taki desperacki list otrzyma król Suppiluliuma z państwa Hatti. Państwa, które najbardziej rywalizowało z Egiptem o tereny Syryjskie. .  Po dłuższym czasie królowa znowu pisze list:
'' Dlaczego mówisz: oni próbują mnie oszukać? Czy gdybym miała syna, pisałabym do obcego kraju, poniżając siebie i swój kraj? Nie uwierzyłeś mi, wprost mi to powiedziałeś! Ten, który był moim mężem zmarł. Nie mam syna. Nigdy nie wezmę jednego z moich sług i nie uczynię go moim mężem. Nie pisałam do żadnego innego kraju. Pisałam tylko do was. Mówi się, że masz wielu synów. Daj mi jednego z twoich synów. Zostanie moim mężem i królem Egiptu'' Dahamuzu
Suppiluliuma - pan Hetytów, wielokrotnie sprawdzi tą wiadomość, ale w końcu zdecyduje się wysłać syna Zannanzę, zostanie on zabity w drodze do swego nowego kraju. Kto zlecił zabójstwo? Mógł tylko jeden człowiek, a tylko jeden mógł go wykonać...Ay a wyrok wykonał nie kto inny jak Horemheb. Wkrótce zniknie królowa Anchesenamon. Prawdopodobnie to niedowierzanie królowej Egiptu i sprawdzanie listu podpisało na nią wyrok. Ktoś coś usłyszał, zbyt wielu było pośredników...Jak to w haremie. Ay, żeby zostać prawdziwym panem Egiptu musiał poślubić córkę poprzednika. Dziś odrzuca się tezę o tym iż był również dziadkiem Anchesenamon. Ten list świadczy o tym jak bardzo królowa tego nie chciała i jak wielkie zmiany zachodziły w kraju. Ale panu Hatti, trudno się nie dziwić.
Przez wiele lat  naukowcy spierali się  kto napisał list. Przypisywano go nawet Nefertiti czy Kiyi, ale problem polega na tym, że Nefertiti została odsunięta od władzy jeszcze za czasów Akhenatena. Prawdopodobnie za romans z rzeźbiarzem Totmesem, lub zdradę stanu. Jeśli zdradziła  już wcześniej, to mogła po prostu poprosić Mitanni o przysłanie wojsk. Zresztą nawet gdyby żyła do tego czasu... Po pierwsze byłaby już bardzo starą kobietą, a po drugie opowiedziałoby się za nią jej państwo; wysłałaby list do Mitanni. Kobieta, która wysłała list jest zdesperowana, a jednocześnie widać, że wie jakie będą tego konsekwencje. Kobieta, która pisze list się boi. Imię Dahamuzu, jest  transliteracją egipskiego imienia na język hetycki. Imię Bibhurija to hetycka wersja imienia Niphurija ( hetyckiej wersji imienia Tutankhamona, z którym się urodził- Nebcheperure). Nebcheperure to pierwsze z pięciu imion władcy...  A więc to nie Nefertiti pisze list. Pozostaje jedna kobieta, który ma potężny problem- wdowa. Fragment listu przytacza  kronikarz Supiluliumy  w księdze: ''Czyny Supiluliumy opowiedziane przez Mursilisa II''. Dokładnie tak, tym kronikarzem jest nie kto inny jak syn Supiluliumy; jego następca tronu, a więc nie musi on tworzyć faktów... Wie o wszystkim. Od dawna rządzi wraz z ojcem. Datowanie listu na Nefertiti też raczej w tym przypadku nie pasuje.Byłaby bardzo stara i od wielu lat jest już zapomniana. Nikt nie chce powrotu reformacji religijnej, a Nefertiti była jej symbolem. Anchesenamon jest jedyną kobietą, która nie ma innego wyboru, nie możliwości podniesienia buntu z armią na czele, której stoi Horemheb. Nie obali Ay, ale jeśli przybędzie nowy król... Pan z zewnątrz, przyjdzie za nim wojsko. Ona sama nie możliwości przysłania wojsk z innego kraju, bo jest u siebie. Jedyne dzieci jakie urodziła przyszyły na świat martwe. Jest jednocześnie cenną nagrodą w rozgrywce o władzę. Jest ostatnią żyjącą przedstawicielką dynastii, a więc poślubienie jej oznacza w pewnym sensie potwierdzenie swej królewskiej rangi, nawet jeśli wcześniej zabiło się jej małżonka, prawdziwego władcę, czy stworzono rebelię.  To posiadanie Anchesenamon w pewnym sensie usankcjonuje zasiadanie tronie  obcego człowieka, a w najlepszym wypadku '' zamknie usta'' tym, którzy widzą co się dzieje, bądź znają prawdę. Anchesenamon jest więc trofeum. Bardzo cennym trofeum. Ten kto ją poślubi zostanie kontynuatorem dynastii. Hetyci pragną Egiptu, a zabójstwo wysłanego księcia doprowadzi do długoletniej wojny pomiędzy Egiptem, a Hatti. Wojnę zakończy Horemheb pod koniec swojego panowania, co przedstawi w swoim grobowcu. Prawda jest smutna; królowa jest sama. Według legend jest ciężarna z pogrobowcem, ale ukrywa ciążę. Musi się spieszyć. Ten kto zwracał się do największego wroga swojego kraju musiał być w tragicznej sytuacji.
 Zarówno Nefertiti jak i Kiya, starsze doświadczone kobiety z dobrym zapleczem militarnym swoich krajów, nie musiały pisać takiego listu.Kiya mogła podburzyć również Żydów, jeśli pochodziła z Kanaan.
 
 Hetyci to wrogowie od lat. Jest to również wybieg bardzo strategiczny. Taki sojusz może zapewnić pokój na przygraniczu i unifikację obydwu krajów. Taki pakt oznacza połączenie dwóch walczących ze sobą narodów. To nie jest połączenie wyłącznie rodów, to również koniec walk pomiędzy dwoma narodami, które konkurują ze sobą w tym rejonie o wszelkie wpływy ekonomiczne i polityczne. To budowa ogromnego imperium.Wiąże się z tym jeszcze coś; nadejście potężnej armii, jednej z najlepiej wyszkolonych w owym czasie. Stworzy się imperium obejmujące tereny całej dzisiejszej: Turcji, Egiptu, Sudanu, Libanu, Israela, Palestyny, części Syrii i innym pomniejszych państw w regionie. Tylko z kim wtedy walczyłby Egipt. W haremie niestety szpiedzy są wszędzie, więc plan ujrzał światło dzienne. Anchesenamon znika. Nie znajdziemy żadnych śladów po niej. Jedyną podejrzaną wskazówką jest wizerunek Ay jako faraona z ''Wielką Małżonką Królewską'' w jego grobowcu. Imię z kartusza zostało usunięte dwa razy. Obecny kartusz jest za długi na imię Anchseamon, ale poprzedni... Ay czy może jego żona Ty. Sądząc po grobowcu Tutankhamona Ay, ale Ty mogła pomóc.Ty długoletnia żona Ay, także opiekunka Anchsenamon, kobieta równie ambitna , a może nawet bardziej ambitna niż jej mąż. Ty nie zgodziłaby się na konkurencję choć zdawała sobie sprawę, że Anchsenamon przynajmniej do koronacji może być potrzebna.Jednak nie znajdujemy na razie żadnych na to dowodów iż Anchesa została koronowana z Ay.
Ostatni ślad po Anchsenamon to jej drugi list, w którym zapewnia ,że wszystko co napisała to prawda oraz pierścionek z berlińskiego muzeum. Pierścionek ślubny z imionami Ai i Anchesenamon. Wszystko było przygotowane; wizerunek Anchsenamon pojawił się w grobowcu Ai, nie znalazł się natomiast w grobowcu prawowitego męża.  A co z samą królową. Być może Ai rzeczywiście zdążył ją poślubić, a potem ją zabił; bądź zrobiła to Ti. A może nie zdążył tego zrobić bo do akcji wkroczyła żona.  Być może jak chce część historyków była więziona latami w haremie, może rzeczywiście jakoś udało jej się spiskować z Horemhebem i doprowadzić do śmierci Ay. Horemheb również pragnął ją poślubić. Czy rzeczywiście doprowadziła do śmierci Tutenchamona z premedytacją, jak przedstawia to film  z Avan'em Jogia  i Ben'em Kingsley'em mini-serial Tut? Nie wysyłałaby wtedy listu. Aczkolwiek serial polecam, nie tylko ze względu na doborową obsadę- Avan jest bardzo podobny do Tutenchamona. A sir Ben Kingsley, brawurowo odtworzył rolę ''machiavellistycznego'' Ay. Scena, kiedy faraon umiera to najlepsze przedstawienie aktorskie, a także jak na razie najlepsze przedstawienie tej historii. '' Już rozumiem, twoją odpowiedź, kiedy zapytałem cię na początku mojej drogi, komu mogę ufać'' - Tutankhamon wypowiada trzymając Ay za rękę. Ten odpowiada  ''Nikomu''. Chłopak przed śmiercią szepcze:'' Tak to najprawdziwsza prawda''. On już rozumie.
Ona, kto wie...Sądząc po liście ta prawdziwa Anchesenamon doskonale wiedziała, co się dzieje. Tak czy owak jej życie kończy się tragicznie. Prośba wdowy po Tutankhamonie na pewno była przyczyną wielu zdarzeń. Jak  zniknęła Anchesenamon?
Samobójstwo- jak chce część historyków- bądź przez tradycyjne  przesłane przez kogoś ''pozdrowień'' w haremie- czyli zabójstwo na zlecenie, przez osobę mieszkającą w haremie. Jak zwykle w haremie tak doskonałe zabójstwo, że sprawcy nie ujrzy przez wieki nikt. 
 
Bibliografia : Philipp Vanderberg ''Nefertiti'', Bob Brier ''Morderstwo Tutenchamona'', ''Od świętego Graala po skarby carów'' Hans Christian Huf,

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz